SARATANI YA SHINGO YA KIZAZI
Dr Living Kimario
SARATANI YA SHINGO YA KIZAZI NI NINI?
Saratani ya shingo ya kizazi ni aina ya saratani inayoanzia kwenye shingo ya kizazi, sehemu ya chini ya kizazi inayounganisha na uke. Kimsingi, inasababishwa na maambukizi ya mara kwa mara na aina hatari ya virusi vya papiloma vya binadamu (HPV), ambavyo husababisha ukuaji usio wa kawaida wa seli.
SABABU ZINAZOMUWEKA MWANAMKE KATIKA HATARI YA KUPATA SARATANI HII:
- Maambukizi ya HPV
- Uvutaji sigara
- Mfumo dhaifu wa kinga
- Kuanza ngono katika umri mdogo chini ya 13
- kuwa na wenza wengi au kujamiiana na mtu mwenye wapenzi wengi
- Matumizi ya muda mrefu ya vidonge vya kudhibiti uzazi
- Historia ya Maambukizi ya Zinaa
- Historia ya saratani ya kizazi katika familia
Ni muhimu kwa wanawake kujua sababu hizi za hatari na kuchukua hatua za kujikinga, ikiwa ni pamoja na kufanya uchunguzi wa mara kwa mara na kujenga tabia bora za afya. Kufanya vipimo vya mara kwa mara vya uchunguzi wa shingo ya kizazi ni njia muhimu ya kugundua mapema mabadiliko ya seli na kushughulikia tatizo hilo kabla halijakuwa saratani kamili.
DALILI ZA SARATANI YA SHINGO YA KIZAZI:
- Maumivu wakati wa tendo la ndoa
- Maumivu ya tumbo au nyonga
- Kutokwa na ute ukeni wenye damu au majimaji
- Kuvuja Damu Baada ya Ngono: Kuvuja damu au kutoka ute mzito baada ya ngono ni dalili inayoweza kutokea.
- Kutokwa na Damu Nje ya Mzunguko wa Hedhi
- Kupungua Uzito Bila Sababu inayoeleweka
Ni muhimu kutambua kwamba dalili hizi zinaweza kuwa zinahusiana na hali nyingine za kiafya pia. Hata hivyo, ikiwa unakabiliwa na mojawapo ya dalili hizi au una wasiwasi wowote, ni muhimu kuwasiliana na daktari wako kwa uchunguzi zaidi na ushauri. Kumbuka pia umuhimu wa kufanya uchunguzi wa mara kwa mara wa shingo ya kizazi ili kugundua mapema mabadiliko ya seli na saratani.
MATIBABU
Aina ya matibabu hutegemea hatua ya saratani na inaweza kujumuisha:
- upasuaji
- mionzi,
- kemoterapia,
- au mchanganyiko wa hivyo.
Saratani ya shingo ya kizazi kwenye hatua za awali inaweza kutibiwa kwa upasuaji pekee, lakini ikiwa imesambaa matibabu zaidi yatahitajika
JINSI YA KUJIKINGA NA SARATANI YA SHINGO YA KIZAZI
- Epuka kuwa na washirika wa kijinsia wengi na tumia kondomu wakati wa ngono.
- Kujenga Mfumo wa Kinga Imara: Kula lishe yenye afya, lala vya kutosha, na fanya mazoezi ili kuimarisha mfumo wako wa kinga. Mfumo wa kinga imara unaweza kusaidia kupambana na maambukizi ya HPV.
- Kujiepusha na Sigara.
- Vipimo vya mara kwa mara vya Pap smear na vipimo vya HPV
- Tiba sahihi ya magonjwa ya zinaa na afya ya uzazi
Kumbuka kuwa mapendekezo haya yanaweza kubadilika kulingana na mazingira na hali ya kiafya. Ni vyema kuzungumza na daktari wako ili kupata ushauri unaofaa kwa hali yako na kuzingatia mipango ya uchunguzi wa afya ya uzazi.